Praca siedząca to dzisiaj standard, a pandemia wyraźnie pokazała, że mnóstwo osób nie musi nawet wychodzić z domu, aby ją wykonywać. Programiści bezsprzecznie należą do tej grupy, spędzając od kilku do kilkunastu godzin dziennie przy biurku. I choć zwykle nie widać tego od razu, taki tryb pracy oddziałuje negatywnie zarówno na ciało, jak i na umysł człowieka. Dowiedz się, z jakimi problemami zdrowotnymi najczęściej mierzą się więc programiści i jak można niwelować nieprzyjemne konsekwencje takiego stylu życia.
Nasze ciała nie lubią siedzenia
Wielu osobom trudno jest zrozumieć, że siedzenie jest dla nas złe. Przecież to często właśnie w tej pozycji wypoczywamy po całym dniu pracy przy biurku. Musimy sobie jednak uświadomić, że nasze ciała zostały stworzone do ruchu. I to właśnie ruch pozwala utrzymać je w dobrym zdrowiu i kondycji.
Przez kolejne tysiąclecia ruch był wpisany w naszą codzienność. Zmieniło się to jednak wraz z nadejściem rewolucji cyfrowej. W stosunkowo krótkim czasie przenieśliśmy swoją pracę przed ekrany komputerów, które szybko stały się też źródłem naszych rozrywek. Spędzanie długich godzin przy biurku jest dziś dla nas czymś zupełnie normalnym, ale nasze ciała wciąż nie mogą przyzwyczaić się do tej drastycznej zmiany. W efekcie praktycznie każdego dnia narażamy na szwank nasze zdrowie, nie zdając sobie z tego sprawy. Warto więc wiedzieć, jakie mogą być długofalowe konsekwencje pracy przy biurku, aby skutecznie im zapobiegać.
Co boli programistę? Czyli najczęstsze choroby zawodowe pracowników IT
Bóle pleców to pierwszy wymieniany przez nas problem związany z pracą za biurkiem. W rzeczywistości lista schorzeń, które dotykają między innymi programistów, jest o wiele dłuższa. Tak jak już wspominaliśmy, ciągłe siedzenie i brak ruchu wpływają na nasze ciało i umysł. Musimy się więc liczyć z tym, że taki styl życia niesie za sobą poważne, długofalowe konsekwencje. Poniżej znajdziecie listę najczęstszych zagrożeń zdrowotnych dotyczących programistów, zaczynając od tych najbardziej oczywistych.
Choroby zawodowe dotykające programistów to między innymi:
- choroby kręgosłupa i stawów – pozycja siedząca sprzyja przeciążeniom kręgosłupa oraz stawów. Problemem jest też zwykle to, że nie utrzymujemy prawidłowej postawy podczas pracy przy biurku. W efekcie programiści bardzo często skarżą się na bóle pleców, karku, barków oraz górnego i dolnego odcinka kręgosłupa. Prowadzenie takiego stylu życia przez wiele lat może skutkować poważnymi zwyrodnieniami, które z wiekiem będą stawały się coraz bardziej dokuczliwe;
- nadwaga – praca siedząca, brak ruchu na co dzień, a czasem też nie do końca zdrowe nawyki żywieniowe – wszystko to sprawia, że spalamy zbyt mało kalorii, które niepostrzeżenie zmieniają się w dodatkowe kilogramy. Warto przy tym pamiętać, że nadwaga wpływa nie tylko na nasz wygląd, ale przede wszystkim na działanie naszego organizmu i może między innymi prowadzić do rozwoju cukrzycy typu 2, dlatego nie wolno jej lekceważyć;
- zespół cieśni nadgarstka – schorzenie występujące u osób często i długotrwale korzystających z myszki. Jego przyczyną jest ucisk nerwu pośrodkowego biegnącego w kanale nadgarstka. Objawia się między innymi uporczywym bólem i drętwieniem w obrębie kciuka, palca wskazującego i środkowego, a czasem również części palca serdecznego. W większości przypadków jedyną skuteczną metodą leczenia tej dolegliwości jest operacja;
- choroby oczu – wielogodzinne wpatrywanie się w ekran komputera to przepis na problemy ze wzrokiem. Programiści bardzo często zmagają się między innymi z zespołem suchego oka (niedostateczne wydzielanie łez) oraz zapaleniem spojówek. U większości z nich odnotowuje się również pogorszenie widzenia przedmiotów w oddali, czyli krótkowzroczność;
- choroby układu krążenia – nadwaga i mała aktywność fizyczna negatywnie wpływają na działanie naszego układu krążenia. W konsekwencji może to prowadzić do nadciśnienia, powstawania żylaków, a nawet miażdżycy i poważnych chorób serca, które mogą prowadzić do zawału;
- zaburzenia psychiczne – stres, powtarzalność wykonywanych zadań, praca w odosobnieniu i brak aktywności fizycznej to kilka z czynników, które wpływają na zdrowie psychiczne programistów. Efektem takiego stylu życia może być między innymi depresja oraz upośledzenie funkcji poznawczych.
Oczywiście to tylko najważniejsze problemy zdrowotne, z którymi przychodzi się mierzyć programistom. Ta lista pokazuje jednak jasno i wyraźnie, że istnieje sporo zagrożeń, które mogą wynikać z takiego trybu pracy.
Nie trać zdrowia, od(zyskaj) je!
Jeśli zajmujesz się programowaniem i po przeczytaniu powyższej listy zaczynasz szukać możliwości przebranżowienia się, to spokojnie. W pierwszej kolejności warto wprowadzić kilka mniej radykalnych zmian w swoim życiu i sposobie pracy, które mogą odciążyć Twój organizm. Co zatem możesz zrobić, aby poprawić swoją kondycję, zdrowie i samopoczucie mimo pracy siedzącej?
1. Ergonomiczne stanowisko pracy. Od lat mówi się o tym, że pracując przy komputerze, musimy dbać o prawidłową ergonomię pracy. I stwierdzenie to jest cały czas aktualne, bo zachowanie odpowiedniej postawy, gdy siedzimy przez długi czas, ma ogromne znaczenie dla naszego ciała i zdrowia. Odpowiednie ustawienie monitora, klawiatury, myszki, fotela, podnóżka i oczywiście biurka to podstawy, o które zawsze warto dbać.
2. Praca na stojąco. Jeszcze kilka lat temu pomysł, aby pracować przy komputerze na stojąco, wydawał się szalony. Teraz jednak wiemy, jak bardzo taki tryb pracy przy biurku jest korzystny dla naszego ciała. Więcej ruchu w ciągu dnia, lepsze działanie układu krążenia, ale też często efektywniejsza i wygodniejsza praca, to kilka z zalet takiego rozwiązania.Oczywiście nikt nie każe programistom stać przez cały dzień. Pracę można podzielić na bloki siedzące i stojące. Dużym uproszczeniem są wówczas biurka z regulowaną wysokością blatu. Wystarczy nacisnąć odpowiedni przycisk, aby w kilka sekund zmienić wysokość biurka. Czy takie rozwiązanie jest lekiem na całe zło? Oczywiście, że nie! To Ty musisz pamiętać o tym, by co jakiś czas wstać i pracować na stojąco. Zdecydowanie warto jednak próbować zmieniać swoje nawyki, aby poprawić swój komfort pracy i zmniejszyć jej negatywny wpływ na Twoje zdrowie.
3. Więcej ruchu w ciągu dnia
Ruch to zdrowie, a przy pracy siedzącej każda jego dawka jest na wagę złota. Dlatego dobrze jest wpleść trochę ruchu w nasze codzienne życie. Zwłaszcza, że jest to dużo prostsze, niż może się wydawać. Jak to zrobić?
- rób częstsze przerwy w pracy – nastaw alarm w telefonie i co pół godziny odejdź od biurka na 2-3 minuty. W tym czasie się porozciągaj, zrób kilka przysiadów, przejdź się po biurze albo idź do kuchni zrobić sobie coś do picia;
- nie migaj się od obowiązków domowych – odkurzanie, zmywanie podłóg, czy ścieranie kurzy to czynności często nielubiane, a przecież ich wykonywanie to też dodatkowa dawka ruchu;
- wybieraj spacer/rower, kiedy tylko możesz – jeśli musisz zrobić mniejsze zakupy, załatwić coś w urzędzie albo odebrać przesyłkę z paczkomatu zawsze staraj się rezygnować z auta na rzecz spaceru lub jazdy rowerem.
4. Aktywny odpoczynek
Kiedy dopada nas zmęczenie po całym dniu intensywnej pracy jedyne, o czym marzymy to wyciągnięcie się na kanapie. Ulubiona gra, serial albo książka na pewno dostarczają Ci mnóstwo przyjemności, ale Twoje ciało ma na ten temat zupełnie inne zdanie. Warto jest się więc przełamać, by znaleźć taką aktywność, która po prostu sprawia Ci frajdę.
Basen, aerobik, joga, rower, rolki, zajęcia taneczne, a może bieganie albo zwykły spacer – możliwości jest mnóstwo! A jeśli bardzo zależy Ci na obejrzeniu tego serialu, to może warto zainwestować w domową bieżnię albo orbitrek? Twoje ciało będzie Ci za to bardzo wdzięczne.
5. Zbilansowana dieta. Dieta ma ogromny wpływ na nasze zdrowie i samopoczucie, a dla osób pracujących przy biurku ma ona szczególne znaczenie. Złe nawyki żywieniowe prowadzą nieuchronnie do nadwagi i otyłości, a stąd już krótka droga do cukrzycy albo nadciśnienia. Dbaj więc o to, by Twoje posiłki były zbilansowane i w miarę regularne. Jeśli masz z tym problem, możesz skorzystać z pomocy dietetyka albo z tak zwanych diet pudełkowych.
6. Regularne badania. Profilaktyka to podstawa, dlatego warto regularnie się badać i w razie potrzeby konsultować się z odpowiednimi specjalistami. Najlepiej z góry ustal, w którym miesiącu w roku wykonujesz wszystkie niezbędne badania kontrolne i po prostu się tego trzymaj.Zawód programisty nie wydaje się szczególnie męczący, ale jak widać, pracownicy IT również muszą dbać o swoje zdrowie. Dobrze jest mieć świadomość tego, jakie zagrożenia związane są z tym zawodem i odpowiednio wcześnie im przeciwdziałać. Dzięki temu nasze ciało będzie nam dobrze służyć przez kolejne lata, a my będziemy mogli wykonywać naszą pracę efektywniej.
Źródła:
Brukner P. Khan. K z kolegami, Kliniczna Medycyna Sportowa, Wyd. III. 2009 s. 352-360.
Milka. D Jochacz- Łopata M, Rozejście mięśnia prostego brzucha. Terapia kompleksowa. Wyd. I s.137-138
Riggs A, Masaż Tkanek głębokich. Wizualny przewodnik po technikach, Wyd. I 2008. s.184-186.
Snyder G. Diagnoza Różnicowa dla fizjoterapeutów. Wyd. I 2010. s.640
Anderson, A. F. Clinical diagnosis of meniscal tears: Description of a new manipulation test. American Journal of Sports Medicine, 14, 291
www.devstyle.pl Co wykańcza programistów? Marek Stój. Data dostępu:21.04.2022r.
—
Pozdrawiam,Katarzyna Karpińska